Oprichter PatientPlus promoveert op besluitvorming
Keuzehulpen helpen patiënten om hun diagnose en behandelmogelijkheden beter te begrijpen. Patiënten kunnen nauwkeuriger aangeven wat zij belangrijk vinden en ze ervaren minder keuzestress. Dat is één van de conclusies uit het proefschrift Besluitvorming in de orthopedische chirurgie van Michiel Hageman, oprichter en directeur van PatientPlus. Hij promoveert dinsdag 17 april aan de Universiteit van Amsterdam.
Hageman deed de afgelopen jaren in de VS en Nederland zeven onderzoeken om meer inzicht te krijgen in de oorzaak van de grote verschillen tussen chirurgiepraktijken in hun adviezen om wel of niet te opereren. Hieronder leest u in het kort de samenvatting van de zeven onderzoeken:
Onderzoek 1:Â Behandeling perifere neuropathie
Het eerste onderzoek richtte zich op de behandeling van perifere neuropathie, een aandoening die de structuur en functie van de zenuwen in de ledematen aantast. Daaruit bleek dat handchirurgen eerder een operatie adviseerden aan patiënten die een afwijkende uitslag van de elektrodiagnostische onderzoeken hadden, en dan vooral aan hen die een sterke coping-strategie hadden. Dat resultaat was onverwacht. Als de chirurgen hun aanbeveling op betrouwbare en wetenschappelijke testuitkomsten hadden gebaseerd, had het verschil tussen de behandeladviezen kleiner moeten zijn.
Onderzoek 2: Proximale humerusfractuur
In het tweede onderzoek werd gekeken welke invloed informatie over de patiënt heeft op de behandeladviezen van chirurgen bij een proximale humerusfractuur (een botbreuk in of tegen het schoudergewricht aan). Chirurgen die aanvullende informatie over de patiënt ontvingen bleken minder vaak een operatie te adviseren dan de chirurgen die alleen een röntgenfoto te zien kregen.
Onderzoek 3:Â Bij ontbreken bewijslast
In het derde onderzoek werd gekeken welke factoren van invloed zijn op het advies van de chirurg wanneer er geen doorslaggevend wetenschappelijk bewijs voor één bepaalde behandeling is. In die gevallen blijkt het individuele perspectief van de arts de zwaarwegendste factor te zijn. Zijn keuze wordt beïnvloed door zijn bekendheid met een behandeling, door zijn vaardigheid erin of door wat hij van zijn mentor heeft geleerd. Die uitkomst was op zich geen verrassing. Toch stelt Hageman in zijn proefschrift dat patiënten er baat bij kunnen hebben wanneer zij in die situaties de behandelopties beter begrijpen en erover kunnen discussiëren met de arts.
Onderzoek 4: Behandeling CTS
Op basis van het vierde onderzoek, naar de besluitvorming rond de behandeling van carpaal tunnel syndroom (CTS), kwamen de onderzoekers tot de conclusie dat klinisch relevante informatie, gebaseerd op de meest recente bewijzen uit de literatuur, patiënten zou kunnen helpen om beter te begrijpen wat zij zelf belangrijk vinden en wat hun voorkeuren zijn. Het zou hun keuzestress verminderen, de praktijkvariatie tussen chirurgen verkleinen en de gezondheidsuitkomsten kunnen vergroten.
Onderzoek 5:Â Verwachtingen en tevredenheid
Het vijfde onderzoek ging over verwachtingen van patiënten en hun tevredenheid na het consult. De resultaten toonden aan dat er een relatie is tussen de tevredenheid en de mate waarin werd voldaan aan de verwachtingen. Vooral als aan de verwachtingen over informatie en uitleg was beantwoord, waren patiënten meer tevreden.
Onderzoek 6:Â Wel of geen keuzehulp
In het zesde onderzoek werd voortgeborduurd op de bevinding uit andere onderzoeken dat keuzehulpen een positieve invloed kunnen hebben. Patiënten met heup- of knieslijtage kregen wel of geen keuzehulp. De groep die er wel een kreeg, begreep de diagnose en de behandelopties beter en ervoer minder stress bij het maken van een keuze.
Onderzoek 7:Â Â Spoedeisend en niet-spoedeisend
Een zevende onderzoek liet zien dat – in tegenstelling tot wat sommige artsen denken -Â patiënten met een spoedeisende hulpvraag dezelfde voorkeur voor gezamenlijke besluitvorming hebben als patiënten met een niet-spoedeisende zorgvraag.
Lees hier het gehele proefschrift van Michiel Hageman