‘Keuzehulp biedt patiënten én specialisten steun’
Honderden patiënten vertrouwen dagelijks op de zorg van Bernhoven. Het Udense ziekenhuis wil zijn hoge kwaliteit van zorg ook in de toekomst kunnen garanderen voor de groeiende patiëntengroep in een maatschappelijk verantwoorde financiële context. Daarom besloot Bernhoven in 2015 om structureel te gaan werken aan toekomstbestendige zorg. Een uitgebreide studie van huisartsen en specialisten uit de regio identificeerde Samen Beslissen als één van de kansrijke initiatieven om de ambitie van het ziekenhuis te realiseren.
Pilot met keuzehulpen
‘In Bernhoven benaderen we Samen Beslissen vanuit 3 pijlers: patiënt, zorgverlener en hulpmiddelen’, vertelt Mieke. ‘Voor de pijler ‘hulpmiddelen’ besloten we om onder andere te gaan werken met keuzehulpen.’ Aangezien er meerdere organisaties zijn die keuzehulpen ontwikkelen, startte Bernhoven met een pilot bij drie verschillende vakgroepen met drie verschillende leveranciers. Bernhoven benaderde PatientPlus voor de vakgroep Chirurgie en nam de keuzehulpen Liesbreuk en Galsteenlijden af.
PatientPlus voldeed aan alle eisen
‘De pilot wees uit dat digitale keuzehulpen een goed instrument zijn voor zowel de patiënt als de zorgverlener om Samen Beslissen te ondersteunen. Daarom besloten we om bij alle vakgroepen ten minste 1 keuzehulp in te gaan zetten’, vertelt Mieke. ‘Bij de selectie van leveranciers hebben we gekeken naar wie goede kwaliteit levert, een goede ontwikkelsnelheid biedt en een gevalideerd instrument ontwikkelt met een hoge acceptatiegraad bij zowel de wetenschappelijke als de patiëntenverenigingen. PatientPlus voldeed aan die eisen.’
Mieke Klerkx, programmamanager Innovatie & Strategie:
‘We lazen dat Samen Beslissen leidt tot meer verstandige keuzes, meer therapietrouw en meer conservatieve zorg – ofwel minder intensieve zorgvormen. Bovendien bleek de geleverde zorg van een even goede of zelfs betere kwaliteit.’
√ goede kwaliteit
√ goede ontwikkelsnelheid
√ gevalideerd instrument
√ hoge acceptatiegraad
Implementeren is maatwerk
Inmiddels zijn er 23 PatientPlus keuzehulpen geïmplementeerd bij 15 vakgroepen van het Brabantse ziekenhuis. Bij de meeste vakgroepen verloopt de implementatie, de inzet en het gebruik van de keuzehulpen heel voorspoedig’, aldus Mieke. ‘Natuurlijk zijn er verschillen tussen vakgroepen; ieder zorgpad is immers uniek. Keuzehulpen implementeren is maatwerk, maar het werpt bij vrijwel alle vakgroepen zijn vruchten af.’
Keuzehulp biedt steun aan patiënten…
Aan enkele duizenden patiënten werd een keuzehulp uitgereikt. De responsgraad is zo’n tachtig procent’, weet Mieke. De evaluatiescores zijn over het algemeen zeer positief. ‘Neem bijvoorbeeld de keuzehulp voor longkankerpatiënten. Er komt in korte tijd veel op hen af, zij voelen zich erg gesteund door de keuzehulp’, illustreert Mieke. ‘We horen feedback terug als: ‘Het was fijn dat ik het nog even met mijn zoon kon nalezen. Ik ben er nu wel echt uit wat ik wil.’
… en aan zorgverleners
De keuzehulpen bieden niet alleen patiënten steun; ook specialisten ervaren dat. ‘De inzet van keuzehulpen heeft een positieve invloed op hun werkplezier. Specialisten zeggen dat het kennisniveau van hun patiënten is verbeterd. Voorheen was het meer informeren, nu is het echt een gesprek voeren’, legt Mieke uit. ‘Natuurlijk vervangt de keuzehulp de voorlichting door de arts niet. Maar de patiënt kan thuis alles nog eens nalezen en komt terug met weldoordachte vragen, wat het gesprek meer diepgang geeft.’
Ook positieve effecten op de lange termijn
Nu Bernhoven al enige jaren met de keuzehulpen werkt, heeft het ziekenhuis ook zicht op de effecten op langere termijn. ‘Soms horen we sceptische geluiden: dat patiënten binnen een half jaar zouden terugkomen om alsnog een intensief behandeltraject in te gaan. Of dat er zich complicaties zouden voordoen wegens de meer conservatieve keuze van de patiënt. Dat blijkt dus niet zo te zijn’, aldus Mieke. ‘Bovendien sluiten keuzehulpen goed aan bij de nieuwe zorgwereld, waarin we het gebruik van digitale hulpmiddelen stimuleren, meer zelfregie van patiënten vragen en patiënten in hun kracht willen zetten.
Daarom blijven we Samen Beslissen en de keuzehulpen duurzaam inzetten.’